අමෙරිකා එක්සත් ජනපදයේ මිනෙසෝටා විශ්ව විද්‍යාලයේ සමාජ විද්‍යාව පිළිබඳ මහාචාර්ය ආනෝල්ඩ් රෝස් ගේ මෙම රචනාව 1961 දී The Race Question in Modern Science නමින් යුනෙස්කෝව විසින් ප්‍රකාශයට පත් කරන ලද ලිපි එකතුවක අන්තර්ගත විය. මෙම පොත පසුව ඩී. ජේ. ජිනදාස විසින් පරිවර්තනය කරන ලදුව සිංහලෙන් පළවිය. මෙය කොටස් දෙකකින් යුතුව බූන්දි වෙබ් අඩවියේ 2011 දී පළ විය.
හැඳින්වීම
එක් මිනිස් සමූහයක් කෙරෙහි වෙනත් මිනිස් සමූහයක් තුළ ඇති අගතිය, ඉතිහාසයේ සෑම කාල පරිච්ඡේදයක් තුළම ලෝකයේ බොහෝ ප්‍රදේශ තුළ පැවතුණි. සෑම සංස්කෘතියක් තුළම හෝ මුළු මිනිස් වර්ගයා තුළම හෝ ප්‍රකටවන තරමට අගතිය ලෝක ව්‍යාප්ත නොවූ නමුදු,ජාතීන් අතරත් ජාතීන් තුළ පවතින පන්ති අතරත් ඝට්ටන ඇති කිරීමේ පදනමක් වන තරමට එය ව්‍යාප්ත වී තිබුණු සෑම අවස්ථාවකම වාගේ, වෙන්කොට දැක්වීමක් ඊට අදාළ වන්නේය. ගර්හා ලැබීමට තරම් වරදක් නොකළ මිනිස් සමූහයක් ගර්හාවකට භාජන කිරීම මෙයින් අදහස් කෙරේ.1 එබැවින් අගතිය හටගත් සෑම තැනකදීම සහ සෑම අවස්ථාවකම එය මිනිසා තුළ කණගාටුව සහ වරදවා තේරුම් ගැනීම ඇති කිරීමේ මාර්ගයක් වී තිබේ. දේශපාලන බලය අල්ලාගැනීමට හෝ ආර්ථික අතින් වාසියක් ලැබීමට හෝ ඇතැම් පුද්ගලයන් විසින් අගතිය උපයෝගී කොටගෙන ඇති නමුදු, එය පදනම කරගෙන මුළු ජනතාවක් හෝ ඔවුන්ගේ ශිෂ්ටාචාරය හෝ දීර්ඝකාල පරිච්ඡේදයක් තුළ දියුණුව කරා ගමන් කිරීමක් උදාහරණයක් වශයෙන් දැක්වීමට පවා නොමැත. කවර අංශයකින් බැලුවක් එය පෙනී යන්නේ ව්‍යසනයක් වශයෙනි.
එහෙත්, ප්‍රකට පිටස්තරය හැරුනු කොට, අගතියේ හේතූන් හෝ එහි විපාක පිලිබඳව මිනිසා තුළ තවමත් ඇත්තේ සාපේක්ෂ වශයෙන් අල්ප වූ වැටහීමකි. බියගන්වන සුළු යම් යම් සොයාගැනීම් සහ උනන්දු කරවන සුළු යෝජනා අප ඉදිරියේ ඇති නමුදු, අගතියේ හේතූන් පිළිබඳ නියත වැටහීමක් විද්‍යාඥයන් තුළ ඇතිවීමට ප්‍රමාණවත් වන පරිදි මේ පිලිබඳ කරුණු සොයා බැලීමක්වත් ඔවුන් අතින් සිදු වී නොමැති බව ඉදිරි පිටුවලින් පෙනී යනවා ඇත. සමාජ විද්‍යාඥයන් හැරුණු කොට බොහෝ මිනිසුන් තුළ ඇත්තේ මේ පිලිබඳව බෙහෙවින් සාවද්‍ය වූ අදහස්ය; එනම්, ඇතැම් විට අගතිය නිසාම හටගත්තා වූ සහ ඒවා දරන පුද්ගලයන්ටම අවැඩදායක වූ අදහස්ය. මෙතැන් සිට අපි, වඩා ප්‍රකට වූ හා නිශ්චිත හේතූන්ගෙන් පටන්ගෙන එතරම් පැහැදිලි නොවන සහ අවිඥානික හේතූන් කරා ගමන් කරමින් අගතියේ විවිධ වූ මූල හේතූන් සළකා බලමු.
1. පුද්ගලික වාසිය, අගතියේ හේතුවක් වශයෙන්
අගතිගාමී පුද්ගලයන්ට අගතිය පවත්වාගෙන යෑම මගින් ද්‍රව්‍යමය ප්‍රයෝජන අත්වීම අගතිය ඇතිවීමේ ඉතාම පැහැදිලි හේතුව වශයෙන් හඳුනාගත හැකිය. ආර්ථික වශයෙන් අයථා ප්‍රයෝජන ගැනීමට හෝ දේශපාලන ආධිපත්‍යය පවත්වාගෙන යෑමට හෝ කරුණක් නැතහොත් හේතුවක් අගතිය මගින් සලසාගැනීමට පුළුවන. තමා සාමාන්‍යයෙන් කිරීමට අකැමැති කාර්යයන්හි නියැලීම යුක්ති සහගත යැයි තමාටම නිශ්චය කරගැනීමට එමගින් කෙනෙකුට හැකි වෙනවා ඇත. වෙනත් අය තුළ එය ඇති වූ කල්හි එයින් අයථා ප්‍රයෝජන ගැනීමට සූක්ෂ්ම බුද්ධියෙන් යුත් ආත්මාර්ථකාමී කපටි පුද්ගලයන්ට පුළුවන. සුළු ජාතිවලට අයත් ස්ත්‍රීන්ගෙන් ලිංගික වශයෙන් අයථා ප්‍රයෝජන ගැනීමට එයින් අවස්ථා සළසාගත හැකි අතරම, සුළු ජාතිවලට අයත් පුද්ගලයන්ට වඩා උත්තරීතර තත්ත්වයක් එමගින්, සමාජය නැමැති හිණිම‍ඟේ පහළම පෙත්තේ සිටින පුද්ගලයන්ට අත්කර දීමට ද ඉඩ තිබේ. පුද්ගලයන්ට සහ පුද්ගල සමූහයන්ට අගතිය මගින් තම තමන් වෙනුවෙන් වරප්‍රසාද අත්කරගැනීමට හැකිය යන කරුණම අගතිය ඇතිවීමේ හේතුවක් වී තිබේ.
අධිරාජ්‍යවාදය, විශේෂයෙන් යුරෝපීය ජාතීන් විසින් යුරෝපීය නොවන ජාතීන් කෙරෙහි එල්ල කරන ලද කල්හි එය නිතරම අගතිය හා සම්බන්ධව පැවතුණි. සිය රටෙහි අගතිය සැළකිය යුතු ප්‍රමාණයකින් වර්ධනය වී නොමැති අවස්ථාවල පවා යටත්වර්ගයා කෙරෙහි කර්කශ වීම සහ තමන් උසස් ජාතියකට අයත්ය යන හැඟීමක් ප්‍රදර්ශනය කිරීම, තම කාර්යය සාර්ථක කරගැනීමෙහිලා ආධාරයක්වන බව, යටත් විජිත පාලකයන්, වෙළෙන්දන් නොහොත් නොදියුණු රටවල ස්වාභාවික ධනය සූරාකන්නන් වශයෙන් එම රටවලට ගිය අයට වැටහිණි. යම් යම් සීමාවන් ඇතුළත, රළු ස්වභාවයක් පෙන්වීමෙන් සහ බල කිරීම් මගින්, තම ආරක්ෂාව සළසාගැනීමේ නොහොත් එකට එක කිරීමේ මගක් නොමැති සේවකයන්ගෙන් අධිකතර වැඩ ප්‍රමාණයක් ඉටුකරවා ගැනීමට හැකිවනවා ඇත. මෙම සේවකයන්ට අඩු වැටුප් ගෙවීමෙන් සහ ඔවුන්ගේ ජීවන අවශ්‍යතාවන් අවම ප්‍රමාණයන්ගෙන් සළසා දීමෙන් වැඩිපුර ලාභ අත්වන්නේය.
පන්ති අතර පවතින විරෝධය මඟහරවාගනු පිණිස වර්ග, ජාති නොහොත් ආගම් පිලිබඳ විරෝධතා ගොඩ නැංවිය හැකිය. තම යටත් වැසියන් භේදකිරීමෙන් සහ එම විවිධ කොටස් ඔවුනොවුන් කෙරෙහි විරුද්ධ වන පරිදි ඔවුන් පෙළැඹවීමෙන් සංඛ්‍යාව අතින් කුඩා වූ, සූරාකන්නන් පිරිසකට තම ආධිපත්‍යය රැකගැනීමට හැකිවනු ඇත. සෙසු සියළුම කාණ්ඩ බලෙන් පෙළැඹවීමේ, සාජන්ට්වරයෙකුට අයත් කාර්යය එක් කාණ්ඩයක් වෙත පැවරිය හැකිය. ඔවුන්ද අයුතු ප්‍රයෝජන ගැනීමට භාජනය වී සිටින්නේ නමුදු තමන් උසස් සමූහයකට අයත්වන්නේය යන තෘප්තිකර හැඟීමක් එමගින් ඔවුන් තුළ බිහිවනවා ඇත. මෙම වැඩ පිළිවෙළ කිසිවෙකුට ප්‍රකට නොවනු වස් සම්පූර්ණයෙන්ම “ස්වාභාවික” ක්‍රමයකින් භාවිතා කළ හැකිය.
අධිරාජ්‍යවාදයේ උපක්‍රමවලට සමාන උපක්‍රම, ස්වාධීන ජාතියක් තුළ උපයෝගී කරගත හැක. වෙන් කරන ලද ඇතැම් කුඩා ප්‍රදේශ තුළ වාසය කිරීමට මිනිසුන්ට උපකාරවීමෙන් නිවාසවල මිල නොහොත් කුලිය ඉහළ මට්ටමක රඳවා ගැනීමට පුළුවන. මිනිසුන්ව සූරාකෑමට ලක් කළ හැකි රැකියාවන්හි හැර අන් කිසිම වැඩක නියුක්ත වීමට මිනිසුනට ඉඩ නොදීමෙන් වැටුප් පහත් මට්ටමක රඳවා තබා ගැනීමට පුළුවන. දැඩි ලෙස වෙන්කර තබා ඇති මිනිසුන් සඳහා වන පොදු පහසුකම් සහ සුභ සාධනය අවම මට්ටමක රඳවා ගත හැකිය.
සූරාකෑම සඳහා මෙම අගතිය සහ වෙන්කොට සැලකීම කෙතෙක් දුර දැනුවත්වම උපයෝගී කරගනු ලබන්නේද, කෙතෙක් දුර නොදැනුවත්වම උපයෝගී කරගනු ලබන්නේදැයි සඳහන් කිරීම දුෂ්කර කරුණක් වන්නේය. උපක්‍රම රහිතව සහ නොදැනුවත්වම කරනු ලැබූවක් මෙන් පෙනී යන සමහර දෑ බොහෝදුරට සිතාමතා කරන ලද්දක් බව කලාතුරකින් හෙළිවන්නේය. ෂෙමික විරෝධය (යුදෙවි විරෝධය/anti- Semitic) පිළිබඳ පරීක්ෂා කිරීම සඳහා පැවති සමීක්ෂණයක් සඳහා පිළියෙල කර තිබූ ප්‍රශ්නමාලාවකට පිළිතුරු සැපයූ තරුණයෙකු විසින් මේ සම්බන්ධව කරුණු හෙළිකරන ප්‍රකාශයක් කර තිබේ. ඔහු විසින් මෙසේ සඳහන් කරන ලදි.
“යුදෙව්වන් සම්බන්ධව පක්ෂව හෝ විපක්ෂව හෝ කිසිම ප්‍රබල හැඟීමක් මා තුළ නැත. (ඔහු යුදෙව් විරෝධියෙකු බව පරීක්ෂණයෙන් හෙළි නොවීය.) එහෙත් මා බැංකු නිලධාරියෙකු වීමට ඉගෙනුම ලබන බැවින්, මගේ ස්වාමී පක්ෂය යුදෙව් විරෝධී නම් මමද යුදෙව් විරෝධී වන්නෙමි. මා එසේ වන්නේ මගේ අරමුණු ඉටුකරගත යුතු බැවිනි.”
කිසිම පැත්තකට යොමු නොවන පරිදි මධ්‍යස්ථ ලෙස පෙනී සිටිමින් මිනිස් සමූහයන් අතර වෙනස්කම් උපයෝගී කර ගැනීමත් අතර එතරම් වෙනසක් නොමැත. මේ දෙකම අගතියේ හේතුවක් ලෙස එකට සළකා බැළිය හැකිය.
අත්කරගැනීමට ඇති වාසි දේශපාලන මෙන්ම ආර්ථිකද විය හැකිය. යම් කිසි පක්ෂයක් දේශපාලනය අතින් බලයෙහි රඳවා ගැනීම පිණිස කණ්ඩායම් අතර වෙනස්කම් වැඩි දියුණු කිරීමට පුළුවන. තම දේශය තුළ බලය තහවුරු කර ගැනීම පිණිසත්, විදේශ ආක්‍රමණ ව්‍යාප්ත කරනු පිණිසත් නවීන ආඥාදායකයෝ “බෙදා මැඩ පැවැත්වීමේ” උපක්‍රමය අතින් අති දක්ෂයෝ වූහ. ඒ අවස්ථාවේදී යුදෙව්වන් සතුව තිබූ තනතුරු, දේපල කොල්ලකා තම අනුගාමිකයන්ට පිරිනැමීමෙන් සහ ජාතියක් වශයෙන් තමන් උතුම්ය යන ගුප්ත හැඟීම ඇති කරගන්නා ලෙස ඉල්ලා සිටීමෙන් හිට්ලර් විසින් “පස් වැනි බලකායේ සෙබළුන්” ලෙස දැන් හැඳින්වෙන, තම අනුගාමිකයන් එක්රැස් කරගනු ලැබූ ආකාරය විදහා දැක්වෙන කරුණු අධ්‍යයනයන් රටවල් ගණනාවක් විසින්ම සිදු කර ඇත. අගතිය ප්‍රචලිතව පවතින ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදී රටවල සමහර දේශපාලනඥයෝ, බලය අල්ලාගැනීමේ මගක් ලෙස තම දේශපාලන ව්‍යාපාර ජාතික ශ්‍රේෂ්ඨත්වය පිලිබඳ මතයන් මුල්කරගෙන පවත්වාගෙන යති. ජාතීන් අතර වෛරය වැඩි දියුණු කිරීමේ අදහසින් පිහිටුවා ඇති බොහෝ සංවිධානවල අවසාන බලාපොරොත්තුව දේශපාලන ආධිපත්‍යය බව පෙනීගොස් තිබේ.
අගතියේ හේතුවක් වශයෙන්, ආර්ථික හෝ දේශපාලන අයුතු ප්‍රයෝජන ගැනීමෙහි නියත සීමාවක් ඇත. පළමු කොට, ඉදිරියට ඇති ඡේදයකින් විස්තරවන පරිදි අගතියෙන් වන හානි සමග එය සන්සන්දනය කළ යුතුය. අධිරාජ්‍යවාදී රටවල් විසින් අගතිය, වෙනස් ලෙස සැළකීම හා සාහසිකත්වය උපයෝගී නොකරගන්නා ලද්දේ නම් අවසානයේදී ඔවුනට මීටත් වඩා අධික ආර්ථික වරප්‍රසාද ලබාගැනීමට ඉඩ තිබුනේ යැයි කල්පනා කිරීමට පුළුවන. අගතිය යොදාගනිමින් සූරාකෑමෙහි යෙදෙන පුද්ගලයෝ අගතියේ මනෝ විද්‍යාත්මක හානියේ අන්ත පීඩා ලබන්නෝ වෙති. තමන් විසින් සූරාකෑමෙහි සහ රැවටීමෙහි යෙදෙන බව වටහාගැනීම ඔවුන් විසින් කරට ගන්නා තවත් බරක් වන්නේය. තමන් අසාධාරණ සහ වංක නැතහොත් උසස් අදහස් රහිත පුද්ගලයන් වශයෙන් කල්පනා කිරීම බොහෝ බොහෝ දෙනා අප්‍රිය කරති. අසාධාරණය හා වංකභාවය යුක්ති සහගත බවට මනෝ විද්‍යාත්මක මතයක් ගොඩ නැංවීමද සාර්ථක විය හැක්කේ අඩ වශයෙන් පමණි. ඇත්ත වශයෙන්ම එය මිනිසා තුළ දැඩි ස්වභාවයක් බිහි කරයි. ඒ අනුව, අගතියෙන් වන හානිය සමග සන්සන්දනය කිරීමේදී ඉන් අයත්වන වරප්‍රසාද එතරම් විශාල නොවන බව පෙනී යයි. ඒ හැරත්, මෙතෙක් යටත්ව සිටි අය දැන් එය නවතාලීම පිණිස සංවිධානය වී සිටින බැවින් අගතිය මගින් සූරාකෑමට ඇති ඉඩකඩ දැන් කෙමෙන් ඇහිරී යයි. ලොවපුරා අධිරාජ්‍යවාදය පසු බසින්නේය. සූරාකෑම්වලට භාජනය වෙමින් ජාතීන් තුළ ජීවත්වන සුළු ජාතීන්ට අයත් කාණ්ඩද, තම තත්ත්වය වැඩි දියුණු කරගැනීම සහ අයුතු දඬුවම් පැමිණවීම අඩුකරගැනීම අතින් බොහෝ දුර ඉදිරියට ගොස් සිටිති. අගතියෙන් වන හානි සහ එහි ඇති අනතුරු වටහාගත් ප්‍රධාන ජාතියට අයත් බොහෝ දෙනෙකුගෙන්ද ඔවුනට ප්‍රබල ආධාර ලැබී තිබේ. මේ අනුව යටත් පිරිසෙයින් අගතිය මුල්කරගෙන කරනු ලබන සූරාකෑම සහ ආධිපත්‍යය අඩුවෙමින් පවතී. තවද එම කරුණු අගතියේ හේතූ වශයෙන් එතරම් ඵලදායක නොවන්නේය.
අගතියෙන් ලැබෙන වෙනත් ප්‍රකට වාසිද ඇත. ප්‍රබල ජාතියට අයත් මිනිසුන් විසින් සුළු ජාතියට අයත් ස්ත්‍රීන් ලිංගික වශයෙන් සූරාකෑම පිළිබඳ කරුණ මෙහිදී විස්තර කළ හැක්කේ ලුහුඬින් පමණි. මේ ආකාරයෙන් ලැබෙන “වාසි” ඓක්‍යයක් ගත් ප්‍රධාන ජාතියට සිදුවන සමාජයීය හානිවලින් තුලනය වන බව පැහැදිලිය. අනියම් ලෙස සහ ආලයෙන් තොරව ලිංගික සංසර්ගය නිතර සිදුවන සමාජයක්, ඊට අයත් පුරුෂයන් සඳහා හෝ ස්ත්‍රීන් සඳහා හෝ මනාව සංවිධානය වූ නොහොත් තෘප්තිකර වූ සමාජයක් නොවන්නේය.
අවසාන වශයෙන්, ජෝන් ඩොලාර්ඩ් විසින් පෙන්වා දී ඇති පරිදි, සමාජයක් තුළ අගතිය පදනම් කරගෙන ලබාගත හැකි ගරුත්වය සහ පිළිගැනීම පදනම් කරගත් ඇතැම් වාසිද ඇත. ගරුත්වය හෝ පිළිගැනීම පිළිබඳ වෙනත් කිසිදු පදනමක් මිනිසුන්ට නොමැති නම්, ප්‍රධාන ජාතියේ සාමාජිකත්වය දැරීමෙන් පමණක් ඔවුහු එක්තරා තෘප්තියක් ලබති. තම ජාතියට අයත් සමාජ ස්ථරයන්හි පත්ලෙහිම සිටින්නේ වී නමුදු සුළු ජාතීන්ට වඩා තමන් උසස් යැයි හැඟීමක් ඇති කරගැනීමට ඔවුන්ට හැකිවන්නේය. මෙවැනි වාසිය ඇති දුබලතාව ඇත්තෙන්ම පැහැදිලිය. සුළු ජාතියකට වඩා තමන් උසස්ය යන හැඟීමෙන් ගරුත්වය සහ පිළිගැනීම පිළිබඳ තෘප්තියක් ලබා ගන්නා වූ අගතිගාමී පුද්ගලයා , ඊට වඩා වැදගත් වෙනත් ආකාරයේ ගරුත්වයක් සහ පිළිගැනීමක් පිළිබඳ හැඟීම්වලින් ඈත් වේ. යසස්කාමය නැතිකරගන්නා වූ ඔහු, තමා ඇතුළත් වන ප්‍රධාන ජාතිය තුළ, ගරුත්වය සහ පිළිගැනීම අතින් තමාට වඩා උසස් තත්ත්වයක සිටින අය නියම කරන පරිදි ක්‍රියාකරයි. ප්‍රතිසංස්කරණවාදී හෝ විප්ලවවාදී ව්‍යාපාරවලට තමන් සම්බන්ධවීම අපේක්ෂා කරන්නේය යන හැඟීමේ අසතුටුදායක තත්ත්වයන් යටතේ ජීවත්වන පුද්ගලයෝ, සුළු ජාතියට වඩා තමන් උසස් කෙරෙන සුළු ගරුත්වය නැති කරගැනීමට අකැමැතිවීම නිසා එවැනි ව්‍යාපාරවලින් ඈත් වී සිටිති.
2. වෙනත් මිනිස් වර්ග පිළිබඳ කරුණු නොදැනීම, අගතියේ හේතුවක් වශයෙන්
අගතිය නිතරම වාගේ ඇතිවන්නේ එයට භාජනය වන මිනිසුන් පිළිබඳ වැරදි ලෙස නොහොත් කරුණු හරි හැටි වටහා නොගෙන ඇති කරගත් මතයන් සමඟය. වැරදි විශ්වාස බොහොමයක්, සමාජ විද්‍යාඥයන් විසින් පවසනු ලබන “ගතානුගතිකත්වයක” ස්වභාවය උසුලයි. මේවා වනාහි සුළු ජාතියට අයත් පුද්ගලයන් තුළ පිහිටා ඇත්තා වූත්, එම ජාතියට අයත් සියළුම පුද්ගලයන්ගේ පොදු අංගයක් වශයෙන් සැළකෙන්නා වූත් ඇතැම් කායික ලක්ෂණ නැතහොත් සංස්කෘතික විශේෂතාවන්ගේ අතිශයෝක්තීන් ය. ගතානුගතික අදහස් ඇති විට, පුද්ගලයෙකු නිශ්චය කරනු ලබන්නේ ඔහුට අයත් විශේෂ ලක්ෂණ පදනම් කරගෙන නොව ඔහු ඇතුළත්වන වර්ගයට අයත් විශේෂ ලක්ෂණ අතිශයෝක්තියෙන් හුවාදක්වන හා වෙනස්කොට දක්වන ආකල්ප සහ පිළිගැනීම් පදනම් කරගෙනය. ව්‍යතිරේඛයන් නොසළකා හැරීමෙන් නොහොත් ඒවා පවතින බව පිළි නොගැනීමෙන්, එම ජාතියට අයත් සියලුම දෙනා එක හා සමාන යැයි වැරදි ලෙස පිළිගනු ලැබේ.
ගතානුගතික අදහස් අමුතු ආකාර ගනී. සිරිතක් වශයෙන් ඒවා යටත්ව සිටින ජාතියට අහිතකර නමුදු, නිතරම එසේ නොවන්නේය. උදාහරණයක් වශයෙන් ගතහොත්, දකුණු අප්‍රිකාවේ සහ එක්සත් ජනපදයේ නිග්‍රෝ ජනයා, චණ්ඩ, මන්ද බුද්ධික හා අශිෂ්ට වර්ගයන් වන අතරම ඔවුන් ප්‍රීතිමත්, ත්‍යාගශීලි හා භක්තිමත් පිරිසක් වන බව ඔවුන් පිළිබඳ ගතානුගතික අදහස් වලින් පෙන්නුම් කෙරේ. නීග්‍රෝ ජනයා, සේවකයන් සහ නුපුහුණු කම්කරුවන් වශයෙන් යොදවා ගැනීමට දරනු ලබන ප්‍රයත්නයෙන් මෙම ආදර්ශයේ අර්ථය පැහැදිලි වන්නේය. එනම්, ළමයින් වැනි යටත් පහත් සේවකයන් වශයෙන් ඔවුනට සැළකීම යුක්ති සහගත බව ඔප්පු කිරීම සහ එම සැළකීම්වලින් ඔවුන් සෑහීමකට පත්වන බව පැහැදිලි කිරීම ” යහපත්” ලක්ෂණ වලින් පෙනී යන්නේය.
එක් කලෙකදී එක් මිනිස් වර්ගයක් සඳහා යොදාගනු ලැබූ ගතානුගතික අදහස් පසු කලෙකදී වෙනත් වර්ගයක් සඳහා යොදාගනු ලැබීමට පුළුවන. දහහත් වැනි සියවසේදී එංගලන්තයේදී එංගලන්තයේ ස්කොට් ජාතික පහතරට වැසියන් රළු, කෲර හා මෘගයන් වැනි පිරිසක් වශයෙන් ගතානුගතිකව අදහස් කරන ලදි. එහෙත් දහනව වැනි සිය වස වනවිට මෙම ගතානුගතික අගතීන් යොදන ලද්දේ ස්කොට් ජාතිකයන් සඳහා නොව අයිරිෂ් ජාතිකයන් සඳහාය. ගතානුගතික අදහස් ඉතා ශීඝ්‍රයෙන් වෙනස් වීමට ඉඩ තිබේ. වර්ෂ 1940ට පෙර බටහිර ජාතීන් විසින්, ජපන් ජාතිකයන් ප්‍රයෝගකාර එහෙත් දුර්වල, දැඩි හා නිර්මාණ ශක්තියකින් තොර ජනතාවක් වශයෙන් කල්පනා කරන ලදි. වර්ෂ 1941දී ජපානයට විරුද්ධව යුද්ධ ප්‍රකාශ කිරීමෙන් පසු, ජපන්නු ප්‍රයෝගකාර පිරිසක් බව ඔවුන් පිළිබඳ ගතානුගතික අදහස්වලින් පෙන්නුම් කරනු ලැබූ අතර, ඔවුන් ශක්ති සම්පන්න යැයි සහ ප්‍රයෝගකාරී යැයි පැවසෙන අදහස්ද ඊට එකතු විය. වර්ෂ 1945 දී ජපානය පරාජය කොට, සාර්ථක ලෙස එම රට අත්කරගැනීම ආරම්භ කිරීමෙන් පසු, ප්‍රයෝගකාර යන වචනය ඉවත් කොට ඒ වෙනුවට රැවටිලිකාර යන වචනය එක් කරන ලදි.
එක් රටක මිනිස් වර්ගයක් සඳහා යොදන ලද ගතානුගතික අදහස්, වෙනත් රටක එම මිනිස් වර්ගය සඳහා යොදාගත නොහැකි නමුදු, වෙනත් සුළු ජාතික මිනිස් වර්ගයක් සඳහා යොදාගත් ආකාරය දක්නට ඇත. මධ්‍යම යුරෝපයේ යුදෙව්වන් පිළිබඳ ගතානුගතික අදහස්වල, ඔවුන්ගේ ලිංගික ආශාවන් සහ අයථා ලිංගික සේවනය කෙරේ ඇති ඇල්ම ඇතුළත්වේ. එක්සත් ජනපදයෙහි ඇත්තේ මීට වඩා වෙනස් තත්ත්වයකි. එහි යුදෙව්වන් පිළිබඳ වෙනත් ගතානුගතික අදහස් ඇති නමුත් ලිංගික හැසිරීම පිළිබඳ ගතානුගතික අදහස් යොදනු ලබන්නේ නීග්‍රෝ මිනිසුන්, විශේෂයෙන්ම දකු‍ණේ පිහිටි ජනපද වල නීග්‍රෝ මිනිසුන් සම්බන්ධ‍යෙනි.
අගතියට රුකුළක් වන අඥානකම බෙහෙවින් පුළුල් වූවකි. එය, මිනිසුන්ගේ ශාරිරික ලක්ෂණ, සංස්කෘතික සිරිත් විරිත් හෝ ඇදහීම් පිළිබඳ වැරදි තොරතුරු වැනි ස්වරූපයකින් පෙනී යාහැකිය. එසේ නැතහොත් එය අධි මානුෂික බලයක් නැතහොත් ළමයින් මෙන් දුබල වීම පිළිබඳ මිථ්‍යා ප්‍රබන්ධවල ආකාරයකින් ඉදිරිපත් විය හැක. වෙනත් ජාතීන් පිළිබඳ ජර්මන්වරුන් තුළ පැවැති අගතියට අනුව ඔවුහු, ප්‍රංශ ජාතිකයන් පිරිහුණු අශිෂ්ට පිරිසක් ලෙසත්, බ්‍රිතාන්‍යයන් ඝෝෂාකාරී මෝඩයන් ලෙසත්, ඇමෙරිකානුවන් පටු අදහස් දරන නිෂ්ඵල පුද්ගලයන් ලෙසත්, රුසියන්වරුන් මෝඩ හා මන්ද බුද්ධික නිවටයන් ලෙසත්, යුදෙව්වන් කූට උපාදත් නිවටයන් ලෙසත් සැළකූහ. නවීන රටක ඇතිවිය හැකි අඥානකමේ විශ්මයජනක විශාලත්වය පැහැදිලි කරන එක් උදාහරණයක් පමණි මේ.
මිනිස් කණ්ඩායම් පිළිබඳ ගතානුගතික අදහස් සහ වෙනත් වැරදි විශ්වාස, තම පෙනුම හා හැසිරීම අනුව එම මිථ්‍යා විශ්වාස අනුමත නොකරන්නාවූ සුළු ජාතියට අයත් මිනිසුන් වැඩි පුර සංඛ්‍යාවක් සිටින විට අවම ප්‍රමාණයකින් පැවතීම අවශ්‍යයෙන්ම සිදු නොවන්නකි. නීග්‍රෝ වර්ගයා පිලිබඳ ප්‍රබලතම අගතිය සහ මිථ්‍යා විශ්වාස වැඩිම සංඛ්‍යාවක් සොයාගත හැක්කේ දකුණු අප්‍රිකාවේ කළු මිනිසුන් අතර ජීවත්වන සුදු මිනිසුන් අතරය. එහි වාසය කරන සුදු මිනිසුන්ගේ සංඛ්‍යාව කළු මිනිසුන් හතර නොහොත් පස්දෙනෙකුට එක්කෙනෙකු තරම් අඩු වේ. එක්සත් ජනපදයේ උතුරු ප්‍රදේශවලට වඩා දකුණු ප්‍රදේශ තුළ ජනගහණයෙන් වැඩි කොටසක් නීග්‍රෝ මිනිසුන්ගෙන් සමන්විතවන නමුදු, නීග්‍රෝ මිනිසුන් පිලිබඳ වූ ගතානුගතික අදහස් උතුරු ප්‍රදේශවලට වඩා දකුණු ප්‍රදේශ තුළ අධික වන්නේය. එහෙත් මෙහි අනෙක් පැත්ත සම්බන්ධයෙන් පොදු අදහසක් දැක් විය නොහැකිය. සුළු ජාතියකට අයත් කුඩා පිරිසක් වාසය කරන ප්‍රදේශවල එම ජනයා, සුළු ජාතියකට අයත් වැඩි පිරිසක් වාසය කරන ප්‍රදේශවල ජනයාට වඩා ගතානුගතික අදහස් පැවතීම අතින් අවශ්‍යයෙන්ම නිදහස් නොවන්නේය. ජර්මනියේ පළමු ලෝක සංග්‍රාමයෙන් පසු, බැ‍වේරියාවේ ජීවත් වූ යුදෙව්වන්ගේ සංඛ්‍යාව අනුපාතික වශයෙන් අල්ප විය. එහෙත් යුදෙව්වන් අධික සංඛ්‍යාවක් වාසය කළ බර්ලින් නගරයට වඩා බැවේරියාව තුළ යුදෙව්වන් පිලිබඳ මිථ්‍යා විශ්වාස පැවතුනි. ඇමෙරිකානු ඉන්දියන් වරුන් බෙහෙවින් අධික සංඛ්‍යාවක් වාසය කරන දකුණු ඇමෙරිකාවට වඩා ඔවුන් අඩු සංඛ්‍යාවක් වාසය කරන උතුරු ඇමෙරිකාවේ ඔවුන් පිළිබඳ මිථ්‍යා විශ්වාස අධික ප්‍රමාණයක් දශක කීපයක් තරම් මෑතක් වනතුරු ම පැවතිණ. සුළු ජාතීන් වඩාත්ම බහුලව වෙසෙන පෙදෙස්වල ඔවුන් පිලිබඳව මහ ජාතීය තුළ ඇති අගතිය ප්‍රබල වන්නේ ය යන මතය වැරදි බව මෙයින් සහ මේ හා සමාන වෙනත් කරුණු වලින් ඔප්පු වේ.
මිනිසුන් කණ්ඩායමක් පිළිබඳ ව තවත් මිනිසුන් කණ්ඩායමක් නොදැන සිටීම බලපාන එක් කරුණක් නම් ඔවුන් එකිනෙකා වෙන්ව ජීවත් වීමයි. නමුත් මිනිස් කණ්ඩායම් අතර ඇසුර සැළකිය යුතු මට්ටමක පවතින විට පවා මෙය සිදු විය හැකිය. මිනිස් කණ්ඩායම් දෙකකට අයත් වූ පුද්ගලයන් යාබද ගෙවල් දෙකක අසල් වැසියන් වශයෙන් වාසය කරද්දී වුව හෝ නැතහොත් එකෙකු අනෙකා‍ගේ නිවෙසේ නැතහොත් වෙළඳසැලේ සේවය කරද්දී වුව හෝ ඔවුහු මිනිසුන් වශයෙන් එකිනෙකා දැන හැඳිනගැනීම අවශ්‍යයෙන්ම සිදු නොවීමට පුළුවන. ශාරීරික වශයෙන් මෙන්ම සාමාජීය වශයෙන්ද වෙන්වීමත් සමගම අගතිය හට ගනී. එමගින් අවිද්‍යාව වැඩි දියුණුවන නිසාත්, අවිද්‍යාව අගතියට රුකුළක් වන නිසාත්, ඒවා එහි විපාක පමණක් නොව හේතූන්ද වන්නේය.
ජනතාව තුළ ඇති අවිද්‍යාව නිසා ආර්ථිකමය වශයෙන් සූරාකෑමෙහි යෙදෙන, එසේත් නොමැති නම් දේශපාලන ආධිපත්‍යය සඳහා ප්‍රචාරයේ යෙදෙන පුද්ගලයාට තම බලාපොරොත්තු වඩා පහසුවෙන් ඉටු කරගත හැකිය. එක් මිනිසුන් කාණ්ඩයක් තුළ තවත් මිනිසුන් කාණ්ඩයක් පිළිබඳ කිසිදු දැනුමක් නොපවතීනම් නොහොත් වැරදි ආකල්ප පවතී නම්, එම කාණ්ඩය සූරාකන්නන්ගේ යටි අරමුණු වලට ගොදුරු වේ. මිනිසුන්ගේ අවිද්‍යාවෙන් ප්‍රයෝජන ගන්නා වූ ප්‍රචාරකයෙකු, තම නියම සතුරා කවරෙකුද යන කරුණ සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් නොමඟ යැවීමටද පුළුවන.
(අ) අවිද්‍යාව, දැනුමක් නොමැතිවීමේ නොහොත් වැරදි විශ්වාසයක් ඇති වීමේ ආකාරයකින් පැවතිය හැකි බවත්, (ආ) අවිද්‍යාව අගතිය ඇතිවීමට කලින් ඇතිවන්නා වූ තත්ත්වයක් නොහොත් එය ඇතිවීමට රුකුලක් වන බැවින්, එය කෙලින්ම අගතිය ඇතිවීමේ හේතුවක් නොවන බවත් මෙම ලුහුඬු විස්තරයෙන් පැහැදිලි වන්නේය. මෙයින් පසුව සඳහන් අවස්ථාවේදී අවිද්‍යාව, එක් කාණ්ඩයකට වඩා වෙනත් කාණ්ඩයක් කෙරෙහි අගතිය ඇතිවීමේ වඩා වැදගත් සාධකයක් වනවා ඇත. මෙය සැළකිය යුතු සාධකයක් වන අවස්ථාවේදී දැනුමෙහි අඩුපාඩු සම්පූර්ණ කරන්නා වූ නොහොත් වැරදි විශ්වාස වැරදි බව පෙන්වා දෙන්නා වූ තොරතුරු අගතියට එරෙහිව යොදාගත හැකි අගනා ආයුධයක් වන්නේය. එවැනි තොරතුරු මගින්, අගතියට ආධාර වන කරුණුවලින් එකක් කෙලින්ම දුරුවල කෙරෙනවා පමණක් නොව, අගතිය උපයෝගී කොටගෙන සූරාකෑම නැතහොත් අයුතු ප්‍රයෝජන ගැනීම සඳහා ප්‍රචාරකයා විසින් දරනු ලබන උත්සාහයන් ද අඩ වශයෙන් ව්‍යාර්ථ වන්නේය.
ජාතිවාදය නොහොත් “මහේශාක්‍ය හැඟීම” අගතියේ හේතුවක් වශයෙන්
මිනිස් සමූහයන් අතර සම්බන්ධතා පිළිබඳ ගැටළු, වර්ග තුනක් වශයෙන් කොටස් කළ හැකිය. ඉන් එක් වර්ගයක් අධ්‍යාසය අතින් දේශපාලනික වන්නේය. මිනිස් සමූහයන් අතර පවත්නා වූ මෙම ගැටීමට පදනම් වී ඇත්තේ බලය අල්ලා ගැනීම සඳහා කෙරෙන සටනකි. එවැනි තරඟ අන්තර්ජාතික සම්බන්ධතාවලදී නිතර පැවැති බව පෙනී යන අතර, ප්‍රංශය හා ජර්මනිය අතර කාලාන්තරයක සිට පැවැත එන වෛරය ඒ පිළිබඳ නවීන උදාහරණයක් වන්නේය. සමහර විට එකම රටක් තුළ දේශපාලන බලය සඳහා එකිනෙකා හා සටන් කරන කාණ්ඩ දෙකක් තිබිය හැකිය. යුගෝස්ලාවියාවේ සර්බියානුවන් සහ ක්‍රොඒෂියානුවන් අතර ගැටුම කෙරෙහි ප්‍රචණ්ඩත්වය, විෂම ලෙස සැළකීම් මෙන්ම අගතියද බලපෑ බව පැහැදිලිය.
සමූහ අතර ඇතිවන්නා වූ දෙවැනි වර්ගයක, ගැටීම් වලට හේතුවන්නේ ආගමික විශ්වාස අතර වෙනස් කම්ය. ශත වර්ෂ ගණනාවක් තුළ ක්‍රිස්තියානිවරුන් සහ මුස්ලිම්වරුන් අතරත්, ඊට පසුව කතෝලිකයන් සහ රෙපරමාදුවරුන් අතරත් පැවැති සාහසිකකම්, බටහිර ඉතිහාසයේ කැපී පෙනෙයි. පැසිස්ට්වාදය, කොමියුනිස්ට්වාදය හා ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය අතර දැන් පවත්නා වූ ගැටීමට මූලික පදනම වී ඇත්තේ දේශපාලන බලය සඳහා ගැටීමක් වන නමුත් ඇදහීම පිළිබඳ වෙනස එම ගැටීම සඳහා තරමක් දුර හේතු වී තිබේ. බොහෝ විට, සමූහයන් අතර පවත්නා ඇදහීම් පිළිබඳ වෙනස් කම් හේතු කොටගෙන තම ඇදහීම පිළි නොගන්නා අය, පාපීන්, මිථ්‍යාදෘෂ්ටිකයන්, දූෂණවල නිරතවන්නන්, නොහොත් වෙනත් ආකාරයේ අයහපත් ක්‍රියාවල යෙදෙන්නන් වශයෙන් මතයක් ඇති වේ. ඔවුනට දඬුවම් කිරීම යුක්තිය ඉටු කිරීමක් නොහොත් දෙවියන්ට සේවය කිරීමක් වන්නේය. තම ඇදහීම සෙසු සියලුම ඇදහීම්වලට වඩා උසස්ය යන ප්‍රබල පිළිගැනීමක් එක් කාණ්ඩයක් තුළ ඇති වූ විට, විශේෂයන්ම ඇදහීම් පිළිබඳව වෙනස්කම් ආශ්‍රිතව අගතිය හට ගන්නේය. එවැනි මතයක්, හින්දු, බෞද්ධ, කොන්පියුෂියන් හා වෙනත් බොහෝ ආකාරවල ආගම්වලට වඩා ප්‍රබල ලෙස යුදෙව්, ක්‍රිස්තියානි, මුස්ලිම් හා සින්ටෝ ආගම් සම්බන්ධයෙන් වර්ධනය වී තිබේ. පසුව සඳහන් කළ ආගම්වලින් එකක් අදහන අය වැඩි වශයෙන් ජීවත්වන රටවල අගතිය වඩා බහුල වශයෙන් පවතින්නේ මේ නිසා විය හැක. අසාධරණත්වය සහ සාහසිකත්වය මෙම ආගම්වලින් සමහරක් විසින් පිළිකුල් කොට සළකන්නේ වී නමුදු මෙය සත්‍ය වන්නේය.
[මතු සම්බන්ධයි]
සංස්කරණය- අජිත් සී හේරත්
පාද සටහන්
1. වෙන් කොට දැක්වීම ඇති කරන, එය සනාථකරන නොහොත් එය යුක්ති සහගත බව දක්වා සිටින හැඟීම් පෙළක් හැඳින්වීමට අගතිය යන පදය අප විසින් යොදාගනු ලැබේ. වෙන් කොට දැක්වීමම, නිරීක්ෂණය කළ හැකි හැසිරීම්වලින් යුක්තවන බැවින් එය අධ්‍යයනය කිරීම සඳහා වඩා ප්‍රයෝජනවත් විෂයයක් වන්නේය. එහෙත් හැසිරීමේ හේතුසෙවීම මෙම ලිපියෙහි අදහස වන බැවින්, වෙනස්කම් අනුව විෂම සැළකීම් සිදුකිරීමට පෙළැඹෙන පුද්ගලයන්ගේ සිත කෙරෙහි අප‍ගේ සැළකිල්ලට යොමු විය යුතුය. අගතිය යනු වෙන්කොට හුවදක්වා විෂම සැළකීම් දැක්වීමේ පුරුද්දට අනුරූප මානසික තත්ත්වය ලෙස නිර්වචනය කළ හැකිය.
-THE ROOTS OF PREJUDICE- by Arnold Rose
The Race Question in Modern Science: Race and Science. Contributors: Unesco – author. Publisher: Columbia University Press. Place of Publication: New York. Publication Year: 1961.
Professor of Sociology at the University of Minnesota, U. S. A
Leave a Reply
You must be logged in to post a comment.